Verzetsman Wim Brugman werd in 1904 geboren in Amsterdam. In 1928 werd hij archivaris en postexpediteur van de NV Amsterdamsche Ledermaatschappij, (Almy) waarvan het kantoor verplaatst werd naar de Lederfabriek te Oisterwijk.

Zijn vader kreeg ook een baan bij de Lederfabriek als portier. Het hele gezin Brugman met zeven kinderen trok zo naar Oisterwijk. Wim Brugman met zijn gezin woonde op ’t Honk aan de Adervendreef 2.

 

Brugman was lid van de SDAP. In 1931 werd Wim secretaris van de SDAP-afdeling, tot 1938. 

Zijn anti-fascistische houding en rechtvaardigheidsgevoel voerden Wim Brugman in de oorlog naar de illegaliteit. ’t Honk werd een onderduikadres voor joden, en ook voor CPN-leiders als Paul de Groot, Jan Janzen en Bertrus Brandsen en hun gezinnen. In oktober 1943 werd de joodse familie Heijmans door de SD opgehaald en moest Brugman onderduiken. Daardoor kon hij niet meer werken op het kantoor van de lederfabriek. 

Paul de Groot

Brugman keerde na verloop van tijd toch weer huiswaarts. Op 17 juli 1944 werd hem dat noodlottig. Om acht uur ’s avonds stond plotsklaps veldwachter Berkers op het erf en deelde mee dat ze Brugman kwamen ophalen. ‘Ze’, dat waren Spoor (hoofd sectie Landwacht), de Landwachters A.A. Zwerts en Van Brunschot uit Boxtel, de leider van de NSB-Oisterwijk Emile Reichler, NSB-kringleider Claude J. Wolterbeek. Brugman werd meegenomen en naar de gevangenis van ‘s-Hertogenbosch overgebracht. Hij kwam terecht in kamp Vught en werd vervolgens naar het concentratiekamp Sachsenhausen getransporteerd en te werk gesteld op de Heinkel-fabrieken. Uitgeput overleed Brugman op 9 januari 1945 in het concentratiekamp Neuengamme.

Literatuur: Wim Brugman jr. ‘De verzetsman Wim Brugman’, in Th. Cuijpers, Zorgvolle tijden, oorlogsjaren in Oisterwijk (Oisterwijk 1991) 89-104; Ad van den Oord, Siebe Thissen en Jaqueline de Vries, ‘Wim Brugman, socialist en anti-fascist’, in: De Kleine Meijerij 40 (1989) 99-101; Ad van den Oord, ‘’Dien boozen geest van onzen tijd’, socialisten in de katholieke Oisterwijkse gemeenschap 1891-1940’, in: A. van den Oord (red.), ‘De akelige twee procent’, andersdenkenden in katholiek Oisterwijk, 1891-1940 (Oisterwijk 1992) 11-74.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.